Beschrijving van bruggenhoofd Gent.
Bouwproject C: De bouw van 26 bunkers op het grondgebied van Astene en Nazareth.
Aannemer: "Van Houdenhove".
De bouwfirma was een zekere firma "Van Houdenhove". Ook deze firma bestaat heden zeker niet meer onder die naam en het is ook niet zo duidelijk of ze uiteindelijk gewoon is opgedoekt of mee opgenomen in een andere firma.
De "Entrepreneur", want alle officiële briefwisseling ging wel degelijk in het Frans, was een zekere Paul Van Houdenhove. Het adres kon worden teruggevonden op een oude brief van de Dienst vestingswerken in de richting van de firma.
De maatschappelijke zetel (adres voor de briefwisseling) was gevestigd op de Boulevard des Hospices 115, te Gand. Dit is wat heden op Gent gekend is als de Godshuizenlaan. Als je het nummer 115 probeert te localiseren, bevindt u zich ongeveer rechtover het huidige museum STAM te Gent langs de kleine ring van Gent. Vermoedelijk is dit adres ook enkel de maatschappelijke zetel geweest en is de firma op zich hier nooit effectief gevestigd geweest en zitten we hier dus allicht nog altijd op een dood spoor.
Voor de rest kan ik de naam Paul Van Houdenhove op het internet enkel nog terugvinden bij oude briefwisseling:
In het Liberaal archief zou er briefwisseling terug te moeten vinden zijn gericht of afkomstig aan deze aannemer daterend uit de periode 1928 - 1929. Hier betreffen het enkele bestekken en herstellingen aan het dak en de kelder van het VCG (onbekend gebouw).
Ook in de bibliotheek van de Universiteit van Gent kan de aannemer teruggevonden worden voor werken gekoppeld aan de bouw van de boekentoren te Gent. De Firma Van Houdenhove zou binnen dat project onderneming 14 geweest zijn. Binnen dat project is er briefwisseling naar deze firma in hun bezit tussen de periode 1941 - 1948.
Na deze periode verdwijnt voor mijzelf in mijn zoektocht voorlopig elk spoor.
Voorlopig blijft de kennis over deze firma dus zeer summier te noemen en zit ik opnieuw op een dood spoor. Van zodra er bijkomende info wordt gevonden, krijgt u het hier zeker te lezen. Van de andere kant blijft alle bijkomende info zeker welkom.
Van zodra ik er wat meer over te weten kom, wordt het zeker op de website aangevuld.
Enkele bedenkingen bij het bouwproject C.
Van de regio Astene bestaan nog wel enkele fotootjes van bunkertjes uit de jaren dertig, kort na hun bouw. Telkens valt op dat het meestal gecementeerde bunkertjes zijn met in het cementeerpatroon het uitzicht van kleine baksteentjes. Het zijn meestal fraai afgewerkte exemplaren.
De valse ramen rond de schietgaten, net als deze op de zijmuren die hier ook vrij courant aanwezig waren, waren eveneens afgewerkt met dit nep steenmotief. Wel opvallend is dat deze randen rondom de ramen telkens vrij zwaar afgewerkt waren met bovenaan een zeer lichte boogvorm.
Ook de met baksteen ommuurde bunkers op de linie, gebouwd door deze firma, behoren zeker tot de betere exemplaren qua camouflage. Er is vrij veel aandacht besteed aan details. Hiermee wil ik zeggen fraaie uitgemetste dorpels, lintelen en valse ramen.
De onteigeningen voor bouwproject C zijn eveneens kort na de eerste onteigeningen voor bouwproject A en B van start gegaan. Voor dit bouwproject vindt men de eerste officiele akte terug op 7 september 1934. Dit betrof de onteigening voor de bouw van de bunker B5, aansluitend als een bijgebouw bij een hoeve langs de 's Gravenstraat te Nazareth. Men kan voor dit bouwproject moeilijk over een golf van onteigeningen spreken, ze volgen elkaar wel op maar niet echt de ene na de andere. Een eerste grotere onteigeningsreeks zou duren tot 17/2/1935 met als laatste de onteigeningen voor de bunker A4, eveneens met het uitzicht van een bijgebouw bij een hoeve in de Spletestraat.
Er volgt nog op 17/4/1935 een gesamelijke onteigening voor de terreinen van de bunkers As2, As4, As5 en As8 (op de landtong afgesneden door de Dorpstraat en de Leie). Dit was praktisch volledig eigendom van de adelijke familie van Barones De Spoelbergh, woonachtig te Schaltin.
Een aantal onteigeningen zouden serieus op zich laten wachten en zullen dan ook de uitvoerbaarheid van het project, voorzien op 8 maanden na het tekenen van het contract, in dit geval op 14/1/1935, zo goed als onmogelijk gemaakt hebben.
Zo werd het terrein onteigend voor de bunker C1 via een gerechtelijk akkoord onteigend op 17/6/1935. De bunker B1 werd pas afgehandeld op 20/9/1935. Ook de bunker C2 geraakte pas onteigend op 16/11/1935.
Een laatste grotere onteigening zou pas afgehandeld geraken op 22/2/1936 en omvatte naast nog bunkers van het bouwproject B, nog onderstaande bunkers van dit project: A5 (erfdienstbaarheden), C4, B6 en B7. Het bouwproject C kan dan ook onmogelijk afgerond zijn geweest in september 1935 zoals opnieuw in andere literatuur is terug te vinden.
Voor de bunker B16 vindt men alleen een akte terug voor de versie gebouwd binnen dit project. Voor aanpassingswerken aan de Dorpstraat te Astene, werd deze eerste versie van deze bunker afgebroken in opdracht van de Dienst Bruggen en Wegen. Op kosten van deze dienst zou de bunker opnieuw zijn heropgebouwd op een gewijzigde lokatie in de directe omgeving van de eerste versie. Over de exacte lokatie waar deze bunker werd herbouwd, heb ik ook tot de dag van vandaag nog twijfels en geen uitsluitsel (gezien ook deze 2e versie van deze bunker reeds werd gesloopt). Wel is er op het kadaster voor de heropbouw van deze bunker die moet dateren van na 7/5/1937 (op die datum bestaat een brief waarin melding wordt gemaakt van deze noodzakelijke sloop en heropbouw). Alleen is er in elk geval geen enkele nieuwe akte voor onteigening terug te vinden wat zou moeten willen zeggen dat de bunker is heropgebouwd op terreinen die reeds eigendom waren van de Belgische staat. Of dan ook de heropgebouwde bunker effectief opnieuw gebouwd is door deze zelfde bouwfirma is ook voor mij tot hier toe nog altijd een raadsel.
Overzicht van de gebouwde projecten met bijhorende prijzen.
Hoe deze prijzen gaan interpreteren.
Het lijkt niet zo evident een degelijke omrekening te vinden tussen de waarde van 1 BEF in 1934 en 1 BEF anno 2013 (verhouding 1€ = 40.3399 BEF). Dank aan enkele professoren van de Unief Gent die hielpen aan een vlotte omrekening te komen, met name Mr Eric Vanhaute en Mr Wouter Ronsijn. Hierdoor kan ik u toch een gefundeerde omrekening geven om een vlotte beoordeling en interpretatie mogelijk te maken.
Als we zuiver op basis van de consumptieprijsindexcijfers 1934 met 2013 gaan vergelijken moet men vaststellen dat door de inflatie van de Belgische Frank in de periode tussen 1934 en 2013, deze ene BEF in 1934 reeds moet aanzien worden als 35 BEF in 2013. Om deze reden zou men dus alle prijzen die u in de volgende tekst vindt, moeten vermenigvuldigen met een "factor 35" om in 2013 over dezelfde som geld te spreken.
Daarnaast zit men nog met de parameter dat heden de lonen wel gekoppeld zitten aan de consumptieprijsindex maar dat dit zeker vroeger niet altijd het geval is geweest. Zo diende in 1934 een ongeschoolde arbeider (loon +/- 4.10 BEF/uur) ongeveer dubbel zo lang te werken om die ene BEF te verdienen vergeleken met deze zelfde ongeschoolde arbeider in 2013 (loon +/- 305 BEF/uur of 7.56 €/uur) diende te werken voor deze eerder gemelde 35 BEF te verdienen. De werkelijke verhouding is ongeveer 0.47.
Dit maakt dat als men wil de prijzen gaan vergelijken met prijzen die evenveel doorwegen op het loon van een arbeider heden in 2013, we de eerder gevonden 35 BEF nog eens dienen te delen door 0.47. Op die wijze komt men dus rekening houdend met de levensduurte uit dat:
1 BEF in 1934 ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
| Telling |
Nr |
Oud nr |
Totaal |
Herziene |
| |
|
|
prijs |
prijs |
| |
|
|
Herrekend |
+ gekende |
| |
|
|
verh. Tot |
geschatte |
| |
|
|
bestek |
meerprijzen |
| 1 |
As1 |
CA1 |
|
|
| 67539,85 |
67789,85 |
| 2 |
As2 |
CA2 |
|
|
| 65405,38 |
95905,38 |
| 3 |
As5 |
CA3 |
|
|
| 57665,58 |
58165,58 |
| 4 |
As4 |
CA4 |
|
|
| 57264,87 |
57514,87 |
| 5 |
As6 |
CA5 |
|
|
| 68543,55 |
68643,55 |
| 6 |
As7 |
CA6 |
|
|
| 49224,88 |
51224,88 |
| 7 |
As3 |
CA7 |
|
|
| 37490,79 |
37740,79 |
| 8 |
A1 |
CA8 |
|
|
| 57060,15 |
57560,15 |
| 9 |
A2 |
CA9 |
|
|
| 56011,02 |
56511,02 |
| 10 |
A3 |
CA10 |
|
|
| 57573,55 |
58073,55 |
| 11 |
A4 |
CA11 |
|
|
| 56771,74 |
57271,74 |
| 12 |
A5 |
CA12 |
|
|
| 65299,11 |
95799,11 |
| 13 |
A6 |
CA13 |
|
|
| 72469,71 |
104719,71 |
| 14 |
As8 |
CA14 |
|
|
| 56407,10 |
56657,10 |
| 15 |
D1 |
CA15 |
|
|
| 56345,18 |
56845,18 |
| 16 |
C1 |
CA16 |
|
|
| 57558,96 |
58058,96 |
| 17 |
D2 |
CA17 |
|
|
| 39637,32 |
39887,32 |
| 18 |
C2 |
CA18 |
|
|
| 55717,88 |
55967,88 |
| 19 |
B1 |
CA19 |
|
|
| 39293,72 |
39543,72 |
| 20 |
B2 |
CA20 |
|
|
| 39331,70 |
39581,70 |
| 21 |
B16 |
CA21 |
|
|
| 69996,96 |
70246,96 |
| 22 |
C3 |
CN1 |
|
|
| 56006,67 |
56256,67 |
| 23 |
C4 |
CN2 |
|
|
| 55262,20 |
55512,20 |
| 24 |
B5 |
CN3 |
|
|
| 39143,87 |
39393,87 |
| 25 |
B6 |
CN4 |
|
|
| 56891,98 |
57141,98 |
| 26 |
B7 |
CN5 |
|
|
| 36802,41 |
37052,41 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1.426.716,15 |
1.529.066,15 |
|
|
|
BEF |
BEF |
Officieel werd dit bouwproject toegekend voor de totaalprijs van 1.423.716,15 Bef. Probleem is dat het bestek geen detailberekening geeft voor elk van de bunkertjes apart maar hoeveelheden van alle bestanddelen in detail (telkens voor alle 26 bunkertjes samen).
De individuele prijzen werden op basis van geschatte hoeveelheden gebaseerd op toegepaste hoeveelheden terug te vinden op de detailbestekken van bouwproject A en B (die wel per bunkertje zijn opgesteld), met de basisprijzen zoals op het bestek van bouwproject C terug te vinden zijn, berekend. Het verschil in de totaalprijs van het project zoals op die manier berekent, en de werkelijke projectprijs, werd daarna verrekend op de individuele prijzen van de bunkertjes via het regeltje van 3.
In de laatste kolom met prijzen werden nog eens een aantal zaken mee in rekening gebracht die ook niet in de originele aanbesteding terug te vinden zijn. Telkenmale toegevoegd zijn de aankopen van de koepels, chardomes voor opstelling van de mitrailleurs, ... Dit zijn de zaken aangekocht voor de bouw van de bunkers, door de militaire overheid zelf.
Zaken die in de bovenstaande kostprijzen niet begrepen zitten zijn:
- Het eigenlijke onteigenen van de gronden.
- Vast opgestelde wapens zoals de vast opgestelde 47mm kanonnen. (eigenlijke aankoop ervan.)
- Bijkomende kosten om nog andere types van wapens te kunnen opstellen dan de standaard voorziene Maximmitrailleur. (aanpassingen om Hotchkiss- en Coltmitrailleur, als mogelijks ook de Browning FM30)
|
